Saturday, June 7, 2008

In memoriam...

Ηταν πρωί Τρίτης, 8 Ιουνίου, γύρω στις 9. Οπως κάθε Τρίτη πρωί, το πρώτο πράγμα που έκανα μόλις ξυπνούσα ήταν να πεταχτώ μέχρι το απέναντι περίπτερο. Ηταν η ημέρα που κυκλοφορούσε το "Τρίποντο",το "ευαγγέλιο του μπάσκετ" για μένα σ΄ εκείνη τη δεκαετία του '90. Φτάνω στο μικρό περιπτεράκι και ο περιπτεράς που με γνώριζε καλά και μου κρατούσε κάθε μέρα τις εφημερίδες και τα περιοδικά που με ενδιέφεραν, μου δίνει αμέσως στα χέρια μου το "αντικείμενο του πόθου μου". Στο εξώφυλλο ο Ντράζεν, σε ένα λέι απ και με τίτλο "Θα τα πάρω όλα", στο σαλόνι του περιοδικού ο Ντράζεν ξαπλωμένος χαλαρά σε έναν καναπέ, να κοιτάζει χαμογελαστός, με εκείνο το χαμόγελο που μεταμόρφωνε το πεισματάρικο πρόσωπό του και στους τίτλους να γράφει: "Θα καταβροχθίσουμε τους τίτλους". Ηταν η εποχή που έπαιζε "φλερτ" με τον Παναθηναϊκό, στον οποίο βρισκόταν ο κολλητός του, Στόγιαν Βράνκοβιτς και όλες οι εφημερίδες της εποχής έγραφαν ότι ο "Μότσαρτ" σκοπεύει να επιστρέψει στην Ευρώπη για να παίξει στο "τριφύλλι". Χαζεύοντας ακόμα τους τίτλους από το εξώφυλλο του "Τρίποντου" ακούω από το ραδιοφωνάκι του περιπτερά: "Σκοτώθηκε χθες σε τροχαίο δυστύχημα ο μπασκετμπολίστας Ντράζεν Πέτροβιτς".
Εμεινα να κρατάω αποσβολωμένη το περιοδικό, να κοιτάζω τον χαμογελαστό Ντράζεν και να σκέφτομαι πως δεν έχω ακούσει καλά. Είναι από τις στιγμές που εύχεσαι πως σε έχουν γελάσει τα αυτιά σου. Πως δεν είναι δυνατόν μια τέτοια είδηση να είναι αληθινή.




Γύρισα γρήγορα στο σπίτι και άρχισα να γυρίζω τους σταθμούς στο ραδιόφωνο και τα κανάλια στην τηλεόραση. Δεν το είδα, ούτε το άκουσα πουθενά και όσο συνέβαινε αυτό οι ελπίδες αναπτερώνονταν. Ενα λάθος, ένα κακόγουστο αστείο, μία παραπληροφόρηση. Δεν μπορεί να είναι κάτι διαφορετικό. Μέχρι που έβαλα το CNN. Aνάμεσα σε άλλες ειδήσεις, βλέπω ξαφνικά τη φωτογραφία του και δίπλα δύο ημερομηνίες. 1964-1993. Δεν επρόκειτο λοιπόν για λάθος...


Στο σπίτι είχα ακόμα δύο φύλλα των "Νέων", όπου δημοσιεύτηκε σε συνέχειες η συνέντευξη του Ντράζεν στον Βασίλη Σκουντή, από το Βρότσλαβ, εκεί όπου η Εθνική Κροατίας είχε βρεθεί για να αγωνιστεί στο Τσάλεντζ Ράουντ (ήταν η διοργάνωση που έδωσε το δικαίωμα σε χώρες που προήλθαν από την κατακερματισμένη Γιουγκοσλαβία να διεκδικήσουν συμμετοχή στο Ευρωμπάσκετ της Γερμανίας).
Επιασα να τα διαβάζω ξανά και ξανά και οι λέξεις, οι φράσεις αποκτούσαν διαφορετικό νόημα. Τότε δεν υπήρχε Ιντερνετ, οι πληροφορίες δεν προσφέρονταν εύκολα και από παντού, αλλά εγώ είχα πάντα καλό αρχείο για το μπάσκετ, μαζί βέβαια με την αγάπη μου γι΄ αυτό.
Τον Ντράζεν δεν τον συμπαθούσα στην αρχή. Εκείνη η αφάνα, και το κοροϊδευτικό του ύφος, μου έσπαγε τα νεύρα και μπορώ να πω πως ήταν από τους λίγους "Γιούγκους" που δεν χώνευα. Στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας το 1987 ένοιωσα σχεδόν εκδικητική χαρά για την αποτυχία των Γιουγκοσλάβων, μόνο και μόνο επειδή μαζί τους απέτυχε και ο Ντράζεν. Ισως όμως αυτή η "ταπείνωση" όπως την έβλεπα τότε του Ντράζεν σήμανε και την αντίστροφη μέτρηση. Το ταλέντο του ήταν υπεραρκετό για να καλύψει την αλαζονική συμπεριφορά του κι εγώ αγαπούσα πολύ το μπάσκετ για να αφήσω την αντιπάθειά μου να καλύψει την ικανοποίηση που αντλούσα βλέποντάς τον να παίζει. Από τη μια η εκπλήρωση του "απωθημένου" με την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου το '87, από την άλλη, εκείνο το φοβερό παιχνίδι ανάμεσα στην Ρεάλ και την Καζέρτα στον εκπληκτικό τελικό του κυπέλλου Κυπελλούχων στην Αθήνα το '89, όπου ο Ντράζεν πέτυχε 62 πόντους (!), άφησα στην άκρη εντελώς το συναίσθημα και απολάμβανα το παιχνίδι. Δεν με πείραξε ούτε η δεύτερη θέση στο Ευρωμπάσκετ του Ζάγκρεμπ το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς και το γεγονός ότι ο ίδιος αναδείχτηκε MVP. Την επόμενη χρονιά o Nτράζεν έφυγε για το NBA. Eκανα καιρό να τον ξαναδώ να παίζει. Και όταν τον είδα δεν πίστευα στα μάτια μου. Το αγόρι με το σγουρό μαλλί είχε γίνει ένας "χτισμένος" παίκτης με κοντά μαλλιά. Εξακολουθούσε να βγάζει τη γλώσσα, αλλά όχι με το κοροϊδευτικό ύφος που τόσο με εκνεύριζε. Ηταν περισσότερο σοβαρός, περισσότερο ώριμος. Δύο χρόνια αργότερα στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης, παρόλο που όλα τα βλέμματα (και το δικό μου) βρίσκονταν στραμμένα στην "Ντριμ Τιμ", ο Ντράζεν διεκδίκησε και πήρε το δικό του μερίδιο δόξας και όχι άδικα. Ηταν τότε που το συναίσθημα επανήλθε μόνο που ήταν πολύ διαφορετικό αυτή τη φορά. Δεν τον αντιπαθούσα πια. Τον συμπαθούσα και μάλιστα πολύ. Οταν έμαθα ότι σχεδιάζει να γυρίσει στην Ευρώπη και στον Παναθηναϊκό άρχισα να κάνω όνειρα για τα παιχνίδια που θα πήγαινα να παρακολουθήσω. Δεν ξέρω αν τελικά θα ερχόταν στην Ελλάδα. Αλλωστε, όποια κι αν ήταν τα σχέδιά του, η μοίρα (;) είχε διαφορετική γνώμη.


Το 1993 ήταν έτσι κι αλλιώς μια τραγική, "καταραμένη" χρονιά του παγκόσμιου μπάσκετ. 28 Απριλίου, ο Μπόμπαν Γιάνκοβιτς, χτυπάει το κεφάλι του στη βάση της μπασκέτας και μένει παράλυτος. 27 Ιουλίου, πεθαίνει από ανακοπή την ώρα της προπόνησης ο Ρέτζι Λιούις των Μπόστον Σέλτικς. 10 Αυγούστου (ή κάπου εκεί, δεν ξέρω ακριβώς) χάνει τη ζωή του ο Βίκτορ Παγκράσκιν, μέλος της ομάδας της Σοβιετικής Ενωσης που πήρε το αργυρό μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας. 6 Οκτωβρίου ο Μάικλ Τζόρνταν ανακοινώνει ότι θα εγκαταλείψει το μπάσκετ (επέστρεψε βέβαια δύο χρόνια αργότερα και σταμάτησε οριστικά το 1999). Και στις 7 Ιουνίου 1993, ημέρα Δευτέρα, σε ηλικία 29 ετών σκοτώνεται σε τροχαίο ο Ντράζεν Πέτροβιτς.

Ακόμα θυμάμαι την έναρξη στο επετειακό αφιέρωμα που του έκαναν το βράδυ της Τρίτης, 8 Ιουνίου στην τηλεόραση: "22 Oκτωβρίου 1964, τελευταία μέρα του Ζυγού, γεννιέται στο Σίμπενικ της Κροατίας, ο μικρότερος γιος του Γιόλε και της Μπίζερκα Πέτροβιτς"... Τα υπόλοιπα ήταν θολά. Τα δάκρυα δεν επέτρεψαν παρά να δω και να ακούσω μόνο αποσπασματικά. Ο Στόγιαν που ραγίζει το χέρι του στο άκουσμα της είδησης, οι τραγικές συμπτώσεις (η αποστολή της Κροατίας επέστρεψε αεροπορικώς, εκείνος προτίμησε να επιστρέψει οδικώς με την Γερμανίδα φίλη του που οδηγούσε το αυτοκίνητο), ο θρήνος στην κηδεία και το νεκροταφείο "Μιρογκόι" που επρόκειτο να γίνει η τελευταία του κατοικία.

Δεν έχω κάτι άλλο να γράψω. Τα έχουν ήδη γράψει άλλοι, περισσότερο ειδικοί από μένα. Με το πέρασμα των χρόνων, ανακάλυψα πως υπήρχαν πολλοί που βίωσαν την συγκεκριμένη ημέρα, το ίδιο σοκ, που έπιασαν στα χέρια τους το ίδιο "Τρίποντο" (είναι από τα λίγα φύλλα που κράτησα, όταν η έλλειψη χώρου με ανάγκασε να τα πετάξω...) την ίδια ημέρα που έγινε γνωστός ο χαμός του και πολλοί επίσης που είχαν την ίδια διαδρομή: Tης αντιπάθειας που έγινε συμπάθεια. Δεν συνάντησα όμως ούτε έναν που να μην παραδέχτηκε τη μεγάλη του κλάση, το τεράστιο ταλέντο του. Τις μαεστρικές εκείνες κινήσεις που του χάρισαν άλλωστε και τον χαρακτηρισμό του "Μότσαρτ του ευρωπαϊκού μπάσκετ". Οπως επίσης ούτε έναν που να μην λυπήθηκε για τον άδικο και τόσο πρόωρο χαμό του.
























Παρακάτω, παραθέτω όλο το αφιέρωμα που έκανε το περιοδικό "Τρίποντο" μία εβδομάδα αργότερα, στο φύλλο της 15ης Ιουνίου 1993. Για να θυμηθούν όσοι αγαπούν το μπάσκετ και για να γνωρίσουν όσοι τον έχουν δει μόνο μέσα από το βίντεο.


Η προσωπικότητα









Το δυστύχημα















Αναμνήσεις μιας συνέντευξης







Το ταξίδι στο ΝΒΑ



Η καριέρα



















16 comments:

squarelogic said...

Βλέπω και γω το "in memoriam" και σφίχτηκα...Ωχ,σκεφτηκα,ποιος παλι?
Ευτυχως αναφέρεσαι σε ήρωα τον οποίον ήδη πενθήσαμε...
Εξαιρετικό το αφιέρωμα σου.Και γω,απ τους φανατικούς του εξαιρετικού
Τρίποντου,που δυστυχώς υπήρξε θύμα της υπερέκεθεσης του αθλήματος μέσω TV και της επακόλουθης κάμψης του ενδιαφέροντος γι'αυτό.
Και γω σαν και σένα,ακολούθησα την ίδια συναισθηματική διαδρομή με τον Ντράζεν.Απ την αντιπάθεια για το προικισμένο αλλά επηρμένο "κωλόπαιδο" με την αφάνα,στην παραδοχή και αναγνώριση της αξίας του καθώς ωρίμαζε,αφήνοντας πίσω τις εριστικές του συμπεριφορές ενώ τελειοποιούσε την πατενταρισμένη σταυρωτή τρίπλα του και το απίστευτο κράτημα της μπάλας...
Άδικος και πρόωρος θάνατος,απ'αυτούς όμως που αφήνουν πίσω τους μύθους,ένας Τζέημς Ντήν του μπάσκετ...

Ντεμης said...

Εγώ δεν τον πολυ-ήξερα, όμως συγχαρητήρια. Όσον καιρό σε παρακολουθώ, δεν έχεις γράψει κάτι τόσο υπέροχο και προσωπικό. Και το υλικό, οι αναμνήσεις, οι φωτογραφίες.... Άψογο!
Τώρα που "πύρωσε ο καιρός" - που λέμε και στην Κύπρο - και δεν έχει πολλά καθημερινά των ομάδων, θα'θελα αν δεν βαριέσαι να ανασύρεις που τούντον αρχείο τέτοια σπαράγματα και να μας τα παρουσιάσεις, να μαθαίνουμε. Ένα-δύο έστω, όλο το καλοκαίρι.... please....

Θεόδωρος Πασσαλίδης said...

Δεν πρόλαβα να τον δω να αγωνίζεται...Ότι είδα απο παλιές βιντεοκασέτες και απο βιντεακια στο youtube. Κρίμα, έφυγε πάρα πολυ νέος και είχε πολλά να προσφέρει ακόμα στον αθλητισμό και στους δικούς του ανθρώπους.

Εξαιρετικό το αφιέρωμα σου. Οι φωτογραφίες, ο τρόπος γραφής, τα πάντα...μπραβο σου.

KitsosMitsos said...

Πολύ καλό το αφιέρωμα. Βάζοντάς τον δίπλα στον Γκάλη, αυτόματα γίνονται και οι συγκρίσεις.
Από τις στιγμές που σημάδεψαν το ευρωπαϊκό μπάσκετ.
Καλημέρα.

gatti said...

@squarelogic: Αρκετούς έχουμε αποχαιρετήσει, προσωπικά δεν είμαι έτοιμη να ακούσω άλλη δυσάρεστη είδηση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δύσκολα όμως ξεχνάω τις επετείους θανάτου αγαπημένων αθλητών. Ο Ντράζεν έφυγε νέος και όπως γράφεις κι εσύ, έγινε μύθος. Είναι εκπληκτικό το
πόσο άλλαξε όταν πήγε στο ΝΒΑ. Και να σκεφτείς ότι στην αρχή στο Πόρτλαντ πέρασε δραματικές στιγμές. Ισως να ήταν τότε που έχασε την έπαρσή του και ωρίμασε όχι μόνο μπασκετικά αλλά και στη συμπεριφορά του. Και ήταν μεγάλο κρίμα που έφυγε όταν βρισκόταν στην καλύτερη αγωνιστική στιγμή του και σε μια χρονική στιγμή που οι περισσότεροι από εμάς είχαν αλλάξει διάθεση απέναντί του. Ετσι ώστε να μας λυπήσει ακόμα περισσότερο αυτό το τραγικό γεγονός.



@ντέμης: Εχω κάποια πράγματα Ντέμη μου στο αρχείο μου, που θεωρώ πως είναι κρίμα να μη τα μοιραστώ με τους άλλους. Υπάρχουν κι άλλοι αθλητές - μύθοι που κι εγώ δεν τους πρόλαβα, διαβάζω γι΄ αυτούς και πάντα θα ήθελα να γνωρίζω και κάτι παραπάνω, όμως δεν βρίσκω στοιχεία. Με τον Ντράζεν είχα πάθει πραγματικά μεγάλο σοκ, γιατί έφυγε ακριβώς την στιγμή που με είχε κερδίσει περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Τελικά ίσως είχε δίκιο ο Τζούροβιτς όταν είπε ότι ο Ντράζεν βιάστηκε να τα κάνει όλα. Επρεπε να προλάβει, ποιος ξέρει...

Αν βρω καιρό, γιατί να ξέρεις το καλοκαίρι είναι χαλαρό από ειδήσεις (αν και όχι φέτος με Εuro και Ολυμπιακούς Αγώνες) αλλά δύσκολο εργασιακά, αφού πρέπει να φορτσάρεις για να καλύπτεις και άδειες συναδέλφων, θα κάνω κι άλλες παρουσιάσεις. ΄Η ίσως να τις συνδυάσω με την επικαιρότητα (πχ. μεγάλοι αθλητές - Ολυμπιακοί Αγώνες).



@thodoras13: Εγώ αντίθετα τον είχα δει live να αγωνίζεται, αλλά δυστυχώς σε εποχές που τον αντιπαθούσα! Σε βιντεοκασέτες τον έχω μόνο στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας και στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων της Βαρκελώνης, ανάμεσα στην "Ντριμ τιμ" και την Εθνική Κροατίας. Ηταν σπουδαίος παίκτης και στα βιντεάκια του youtube μόνο μια ιδέα μπορείς να πάρεις. Εφυγε πράγματι νέος και άδικα.
Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.



@kitsosmitsos: Kαλώς ήρθες και σ΄ ευχαριστώ. Ο Γκάλης ίσως να ήταν και ένας επιπλέον λόγος που πολλοί από μας αντιπαθούσαμε τον Ντράζεν.
Ομως ήταν σπουδαίος παίκτης και έφυγε νωρίς. Και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να τον θυμόμαστε.

MenieK said...

live fast die young...
Κωλόπαιδό, αλλά στο γήπεδο θεός !!!

ΠΑΥΛΟΣ said...

Από τα πολύ όμορφα σου!!!

Καλημερούδια

gatti said...

@meniek: Aυτό ακριβώς έκανε ο Ντράζεν. Εζησε γρήγορα, έφυγε νωρίς.

Ο Παπαδογιάννης στο αφιέρωμα στο "Τρίποντο" έγραφε πως φοβόταν τα αεροπλάνα και έλεγε: Υoy fly you die. Γι΄ αυτό και προτίμησε να ταξιδέψει οδικώς. Και τελικά γι΄ αυτόν ίσχυσε το you drive you die....

H ειρωνία ήταν πως έφυγε όταν έπαψε να είναι κωλόπαιδο. Για να στενοχωρηθούμε περισσότερο.



@pavlos: Kαλημέρα Παύλο μου! Σ΄ ευχαριστώ...

.

scarface said...

Η ιστορία του Drajen είναι συγκινητική, το αφιερωμά σου εξαιρετικό. Μπράβο και από εμένα.

"ζαχαρούλα.." said...

είχα στεναχωρηθεί πάρα πολύ τότε...

να είσαι καλά...

καλημέρα καλό μου gatti!!!!!!!!!

gatti said...

@scarface: Πολύ συγκινητική πράγματι.
Σε ευχαριστώ.



@"ζαχαρούλα.." Kι εσύ νάσαι καλά Ζαχαρούλα μου και να προσέχεις, εκεί στην Πάτρα.

Φιλιά! :-*

coachp said...

Με λύγισες. Μπράβο σου... Δεν σε περίμενα τόσο μεγαλη ηλικιακά ωστέ να θυμάσαι κάοιες σηγκεκριμένες λεπτομέρειες... Επίσης, εγώ τον λάτυρεψα απο την αρχή, ως γιό του διαβόλου! Κρίμα, κρίμα, κρίμα...

gatti said...

@coachp: Εμ, στο έλεγα ότι είμαι μεγάλη και δεν με πίστευες. Κι όταν τώρα λέμε μεγάλη, ε όχι και σαν την Πελοπόννησο! :-pp

Για την ακρίβεια, έχω την ηλικία του ΠΑΣ Γιάννενα.

Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Εσένα πάντως δεν σε είχα να ασχολείσαι με τα μπασκετικά. Ούτε φανταζόμουν ότι λάτρευες τον Ντράζεν. Νόμιζα ότι οι μπασκετικές σου ενασχολήσεις εξαντλούνται στην συμπάθεια για τον "Σόφο".

coachp said...

-Κι όμως. Είμαι μπασκετικός περισσότερο απο όσο φαντάζεσαι. Δεν έχει σημασία που σχολιάζω μονίμως ποδόσφαιρο...
-42εεεε?
-Μεγάλος έρωτας ο Ντράζεν, τεράστιος...
-Σορυ για το προηγούμενο που είχα κάποια γραμματικά λάθη, αλλα η βιασύνη βλέπεις... Πολλη δουλειά αυτές τις μέρες...

gatti said...

@coachp: Aυτό ήταν όντως έκπληξη. Δεν θα το φανταζόμουν, είναι αλήθεια.

Oh, yes, 42.

Για μένα τα ξέρεις, τα γράφω στο ποστ, τον συμπάθησα μετά, ίσα ίσα για να στενοχωρηθώ αφάνταστα με τον θάνατό του.

Καλά αυτές οι ημέρες είναι για σας ό,τι οι εκλογές για τους πολιτικούς συντάκτες. Αλλά όση δουλειά κι αν έχεις, έχεις αφήσει μια "εκκρεμότητα" δίπλα (στο δικό σου blog).
Τακτοποίησέ την pls ;-)

Unknown said...

πολυ ωραιο το αφιερωμα σου στον μεγαλυτερο μπασκετμπολιστα που εβγαλε ποτε η Ευρωπη κατα τη γνωμη μου!!οτι και να γραψω μαλλον ειναι πολυ λιγα για να εκφρασουν τα συναισθηματα μου εκεινη την ημερα που μαθαμε ολοι το μοιραιο...!!!
Θα ζει για παντα στηο μυαλο και στις καρδιες ολων μας!!!