Στο παζάρι του βιβλίου

Είχα διαβάσει για το παζάρι του βιβλίου πριν μερικές μέρες.
Γενικά όμως αποφεύγω τα μέρη που μαζεύεται πολύς κόσμος. Δεν τον μπορώ τον συνωστισμό. Με έτρωγε όμως και η περιέργεια. Δεν είχα πάει σε κανένα από τα προηγούμενα. Και μπορεί να είναι καλό το χάζεμα σε ένα μεγάλο βιβλιοπωλείο ή μια βόλτα στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς, αλλά έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που πήγα στην τελευταία έκθεση βιβλίου και ήθελα να νοιώσω κάτι από το άρωμά της. Αλλωστε, ήταν κι αυτές οι τιμές των βιβλίων, από 1 ευρώ μέχρι 5 έλεγαν, που δεν μπορείς να τις προσπεράσεις αβασάνιστα στις εποχές που ζούμε. Κι η βιβλιοθήκη μου όσο να πεις τα κενά της τα έχει. Ιδιαίτερα σε έργα κλασικών συγγραφέων.

Εχοντας απορρίψει εξαρχής το Σάββατο και την Κυριακή (λόγω ακριβώς της μεγάλης κίνησης) αλλά και τα απογεύματα τις καθημερινές που είναι ανοιχτά τα μαγαζιά οπότε η κίνηση στο κέντρο είναι μεγάλη, η αποψινή βραδιά μου φάνηκε ιδανική συγκυρία. Τελείωσα νωρίτερα από τη δουλειά, ψιλόβρεχε κιόλας, Τετάρτη με τα καταστήματα κλειστά, ε πόσος κόσμος να είναι στο παζάρι του βιβλίου, σκέφτηκα;

Κατηφορίζω λοιπόν προς την πλατεία Κλαυθμώνος σχεδόν βέβαιη πως θα είμαι στο παζάρι μόνο εγώ και τα βιβλία. Λάθος! Μέγα λάθος! Τι νόμιζες δικιά μου; Οτι μόνο εσύ έκανες αυτή τη σκέψη; Η έκθεση ήταν ένας μεγάλος χώρος γύρω στα 1000τμ. που σχημάτιζε περίπου ένα Π μέσα σε ένα άλλο Π. Ανάμεσά τους
ο χώρος ελάχιστος. Με δύο βιβλιόφιλους γυρισμένους πλάτη ο ένας προς τον άλλο, μελετώντας τα βιβλία που ήταν πάνω στους πάγκους, είναι ζήτημα να μπορούσες να περάσεις ανάμεσα. Την κατάσταση δυσχέραινε και το γεγονός ότι οι περισσότεροι κρατούσαν στα χέρια τους καλαθάκια για να βάζουν τα επιλεγμένα βιβλία. Ομως, επειδή τα βιβλία είναι βαριά συνήθως τα καλαθάκια τα άφηναν κάτω. Και όχι πάντα στην άκρη. Οσο και αν
διευκόλυνε τα πράγματα η ευγένεια που ο χώρος επέβαλε να υπάρχει μεταξύ των ...συνωστισμένων το πρόβλημα εξακολουθούσε να υφίσταται. Δεν μπορούσες να κοιτάζεις δεξιά και αριστερά κι έτσι υποχρεωτικά ακολουθούσα τους μπροστινούς μου έχοντας επιλέξει την μία πλευρά του πάγκου, σκεπτόμενη πως μόλις διασχίσω το χώρο, θα επιστρέψω για να κοιτάξω από την άλλη πλευρά. Κάπου στα μισά κι ενώ το βάρος των βιβλίων είχε αρχίσει να με κουράζει σκέφτηκα το δεύτερο λάθος που έκανα. Δεν πήρα καλαθάκι στην είσοδο (ο ένας μου ώμος είχε ήδη γείρει από την τσάντα - μπαούλο που κουβαλάω και έχω και ένα πονεμένο
κάτω άκρο, ενθύμιο από την προσπάθειά μου να αποφύγω τη γάτα που μπουρδουκλώθηκε στα πόδια μου) κι επειδή το να γυρίσω πίσω κόντρα στο ...ρεύμα που είχε φορά προς τα μέσα φαινόταν μάλλον αδύνατο σκέφτηκα να πάω προς την έξοδο και να ξαναμπώ. Χα! Τόμπολα! Κενό ανάμεσα στους πάγκους, ώστε να μπορέσω να στρίψω δεν υπήρχε πουθενά. Επρεπε να διασχίσω όλο το δρόμο μέχρι την έξοδο. Εκεί όμως υπήρχε μια ουρά δέκα μέτρων που περίμενε για το ταμείο. Κι όταν προσπαθείς να προσπεράσεις ανθρώπους που περιμένουν στη σειρά, ακόμα κι αν βρίσκεσαι σε χώρο βιβλίου, μια καχυποψία την εισπράττεις. Δεν πα να λες ότι θέλεις να πάρεις καλαθάκι; Νομίζουν ότι θέλεις να τους πάρεις τη θέση. Αφού λοιπόν πείστηκα πως δεν θα την έβγαζα ...αναίμακτα αν επιχειρούσα να μπω ανάμεσα στην ουρά πήρα τη μεγάλη απόφαση να γυρίσω πίσω και να κάνω αυτό που φαινόταν αδύνατο: Να πάω κόντρα στο ...ρεύμα. Εχοντας αρχίσει να κατεβάζω (από μέσα μου...) όλες τις βρισιές που έχω κατά καιρούς φωνάξει στα γήπεδα, προσπαθούσα να περάσω ανάμεσα στον κόσμο. Αισθάνθηκα σαν τον Πόντιο που πήγαινε ανάποδα σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας και όταν άκουσε από το ραδιόφωνο πως κάποιος τρελός οδηγεί ανάποδα, αναφώνησε αυθόρμητα, βλέποντας τους άλλους να έρχονται κατά πάνω του: "Mόνο ένας; Δεκάδες τρελοί οδηγούν
ανάποδα!".

Κάπου εκεί στα μισά βλέπω στο πάτωμα ένα καλαθάκι. Κοιτάζω δεξιά κοιτάζω αριστερά να εντοπίσω τον κάτοχό του. Πουθενά! Ας είναι καλά ο άνθρωπος που το άφησε! Αρπάζω το καλαθάκι "πετάω" μέσα τα βιβλία και αρχίζω να ψάχνω από εκείνο το σημείο στο εσωτερικό Π αυτή τη φορά. Τα βιβλία τώρα αμέτρητα. Χαρά και θλίψη μαζί. Είναι ωραίο να τα βλέπεις τόσα πολλά συγκεντρωμένα σε ένα χώρο, είναι θλιβερό να σκέφτεσαι πού θα καταλήξουν αυτά που δεν θα αγοραστούν. Μπορούσες να βρεις τα πάντα. Από βιβλία μαγειρικής μέχρι οδηγούς για να βελτιώσεις την μνήμη ή την αυτοπεποίθησή σου. Από άπαντα Ελλήνων ποιητών και συγγραφέων μέχρι βιβλία για ανεξήγητα φαινόμενα. Εγκυκλοπαίδειες που είχαν κάνει τον κύκλο τους και δεν προξενούσαν κανενός είδους ενδιαφέρον, αλλά και λεξικά ξένων γλωσσών. Βιβλία παιδικά, βιβλία για τον κινηματογράφο (ιδιαίτερα προσεγμένα), τεύχη του περιοδικού "Οδός Πανός", τεύχη της Βαβέλ, τόμοι από την "Διάπλαση των Παίδων", βιβλία του Ιουλίου Βερν, βιβλία για τη μουσική, για την αρχιτεκτονική, λευκώματα και βέβαια βιβλία λογοτεχνικά. Σ΄ αυτά τα τελευταία στάθηκα περισσότερο αν και δεν έλειψαν στιγμές συγκίνησης όταν είδα σε κάποιες γωνιές βιβλία που είχα από την παιδική μου ηλικία, με φθαρμένες ράχες, να βρίσκονται εκεί, λιγότερο ταλαιπωρημένα από το χρόνο απ΄ ό,τι τα δικά μου. Μπήκα στον πειρασμό να τα αγοράσω για να αντικαταστήσω τα δικά μου φθαρμένα, αλλά τελικά δεν το έκανα. Δεν ήθελα να "σκοτώσω" αυτά που έχω ήδη.

Ο κόσμος στο παζάρι ήταν κάθε ηλικίας. Μεσήλικες, νέοι, γέροι, παιδιά. Ενα πιτσιρίκι παραπονιόταν στη μαμά του, προφανώς επειδή δεν του πήρε κάποιο βιβλίο που έβαλε στο μάτι ("τότε γιατί με πήρες μαζί σου;", της έλεγε), δύο 45άρηδες, ίσως και εκπαιδευτικοί, έμειναν για αρκετά λεπτά μπροστά από ένα άδετο βιβλίο με τίτλο "σχολικά τραγούδια, ποιήματα και έργα" και το σχολίαζαν.

Λίγο πιο κάτω θα μπορούσα να κοντοσταθώ κι εγώ στο αλφαβητάρι της Α΄ Δημοτικού, το κλασικό, με τη Λόλα, την Ελλη, την Αννα και το Μίμη που πάντα μου δημιουργεί νοσταλγία. Είχα όμως ήδη προλάβει να ικανοποιήσω το αίσθημα της χρόνιας στέρησης πριν από τέσσερα - πέντε χρόνια, όταν το αγόρασα σε ένα υπαίθριο βιβλιοπωλείο στην Αγίου Μάρκου.



Εκείνοι που πραγματικά χάρηκα ήταν οι φοιτητές. Τα καλαθάκια τους γεμάτα μέχρι επάνω, δεν χωρούσαν άλλα βιβλία, κι εκείνοι συνέχιζαν να ψάχνουν, να παρατηρούν, να υποδεικνύουν ο ένας στον άλλο τι να αγοράσει. Κάποιο ζευγάρι διαπίστωνε πως έπρεπε να είχε σηκώσει περισσότερα χρήματα από το ATM γιατί τα βιβλία που ήθελε να αγοράσει ξεπερνούσαν το ποσό που είχε υπολογίσει. Βιβλία με 1 ευρώ προσωπικά δεν βρήκα. Ισως να ήταν σ΄ αυτή την τιμή τα κόμικς ή κάποια άλλα περιοδικά. Βρήκα όμως με 2, 3, 4,5 και 5,5 ευρώ. Βιβλία που κάποτε είχα αγοράσει πανάκριβα κείτονταν εκεί περιμένοντας να αγοραστούν με μόλις 4 ευρώ, υπήρχαν όμως και κάποια άλλα με 9,5 και 12 ευρώ. Η εξόρμησή μου παρά τον συνωστισμό ήταν μάλλον επιτυχημένη, αν και οι επιλογές μου φάνηκαν κάπως περιορισμένες. Με 44 ευρώ αγόρασα 13 βιβλία. Τόσα βγήκαν. (Με τόσο 13άρι που με ακολουθεί είναι να μην υποστηρίζω τον Παναθηναϊκό;):

Ιδού και οι αγορές μου:
1) Nτοστογιέφσκι - Το υπόγειο
2) Λουντέμης - Αγέλαστη άνοιξη (από τα δανεικά και αγύριστα που δεν ήθελα να μου λείπει)
3) Πούσκιν - Ντάμα Πίκα
4) Χάσεκ - Ο καλός στρατιώτης Σβέικ
5) Βιρτζίνια Γουλφ - Στο φάρο (το βιβλίο που φοβάμαι περισσότερο από όλα για την μετάφρασή του)
6) Κάφκα - Μεταμόρφωση (επίσης δανεικό και αγύριστο)
7) Μολιέρος - Φιλάργυρος
8) Μίγγας - Στα ψέματα παίζαμε (ποδοσφαιρικό το θέμα, μου είχε ξεφύγει όταν κυκλοφόρησε)
9) Αντρέ Σεντίντ - Νεφερτίτη (έχω κόλλημα με την Αίγυπτο)
10) Γκόγκολ - Το ημερολόγιο ενός τρελού
11) Ντοστογιέφσκι - Το όνειρο ενός γελοίου
12) Κνουτ Χάμσουν - Πείνα
13) Φώκνερ - Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ! (ήθελα να το αγοράσω καιρό)

Αρκετά από αυτά είναι γραμμένα σε πολυτονικό. Αυτό δεν με ενοχλεί, ευκαιρία να θυμηθώ τις δασείες, τις περισπωμένες... Αξίζουν όμως οι συγκεκριμένες μεταφράσεις; Θα δείξει. Προς το παρόν αυτό που με ...απασχολεί είναι να ξεκολλήσω τις αντιπαθητικές ταινίες του παζαριού που αναγράφουν την τιμή και τον τίτλο του βιβλίου και τις έχουν κολλήσει όπου βρήκαν.
Η βόλτα μου στο παζάρι μου άνοιξε την όρεξη. Θα ήθελα να ξαναπάω αλλά πώς να το τολμήσω με τέτοιο χαμό που γίνεται; Ακόμα κι αν δεν ξαναπάω όμως, σίγουρα άξιζε τον κόπο...