Saturday, October 6, 2007

Ο Μαθητευόμενος Μάγος


Η "Φαντασία" του Ουόλτ Ντίσνεϊ παραμένει μία από τις πιο αγαπημένες μου ταινίες, επειδή συνδυάζει σε απαράμιλλη ποιότητα και ομορφιά δύο πράγματα που αγαπώ πολύ: τα κινούμενα σχέδια και την κλασική μουσική. Ολες οι ενότητές της αποτελούνται από εξαιρετικής ποιότητας σε έμπνευση και κατασκευή κινούμενα σχέδια με εξαιρετικά χρώματα (για ταινία γυρισμένη το 1940) και συνοδεύονται από πολύ σημαντικά μουσικά έργα. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο που μέχρι σήμερα αποτελεί μία από τις ελάχιστες ταινίες κινουμένων σχεδίων που συμπεριλαμβάνονται στην λίστα του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου με τις 100 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών.

Ο "Μαθητευόμενος Μάγος", (Sorcerer΄s Apprentice), ένα από τα πιο αγαπημένα μου τμήματα στο συγκεκριμένο έργο, αναφέρεται στην ιστορία ενός μαθητευόμενου που εκμεταλλεύεται την απουσία του δασκάλου του για να δοκιμάσει τις μέχρι τώρα γνώσεις του και τα κάνει ...μούσκεμα! Ο ήρωας του κομματιού δεν είναι άλλος από τον Μίκι Μάους. Γύρω στα τέλη της δεκαετίας του ΄30 ο Μίκι είχε χάσει την δημοτικότητά του στο κινηματογραφικό κοινό, αφού ο Ντόναλντ Ντακ αποδείχτηκε περισσότερο δημοφιλής και προσοδοφόρος. Ομως, ο Ντίσνεϊ δεν ήταν έτοιμος να βγάλει στη ...σύνταξη τον πιο αγαπημένο του χαρακτήρα και σχεδίασε ένα ειδικό κομμάτι στην "Φαντασία" για να κάνει ο Μίκι ένα δυναμικό come back.

Ο "Μαθητευόμενος Μάγος" βασίστηκε στο ομώνυμο έργο του Γκαίτε ("Zauberlehrling") από το οποίο είχε εμπνευστεί το μουσικό του έργο, "L' apprenti sorcier" ο Γάλλος, εβραϊκής καταγωγής, συνθέτης Πολ Αβραάμ Ντικά (Ducas). Αποφασίστηκε, μάλιστα, στο κομμάτι ο Μίκι να παραμείνει σιωπηλός, με σκοπό να δοθεί έμφαση στο κλασικό μουσικό έργο που το συνόδευε. Οι σεναριογράφοι αρχικά πρότειναν ο ήρωας να είναι ο Dopey, ο χαζούλης σκανδαλιάρης νάνος από το έργο "Η Χιονάτη και οι εφτά νάνοι", αλλά ο Ντίσνεϊ επέμενε να χρησιμοποιήσει τον Μίκι.

Τον καιρό που δούλευε τον "Μαθητευόμενο Μάγο" συνάντησε κατά τύχη σε ένα εστιατόριο τον μαέστρο Λεοπόλντ Στοκόβσκι που προσφέρθηκε αφιλοκερδώς να διευθύνει μια ορχήστρα 100 και πλέον μουσικών από το Λος Αντζελες που έπαιξαν το έργο του Ντικά για να ντυθεί μουσικά το διάρκειας εννέα λεπτών κομμάτι.

Ο καρτουνίστας Φρεντ Μουρ ξανασχεδίασε τον Μίκι, προκειμένου να "φορτώσει" στη φιγούρα του βάρος και όγκο και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις κόρες των ματιών ώστε να αποκτήσει περισσότερη έκφραση. Το κάθε τι πάνω στο συγκεκριμένο έργο έγινε με ιδιαίτερη σημασία στη λεπτομέρεια.

Ακόμα και το όνομα του μάγου στο συγκεκριμένο μικρού μήκους φιλμ είχε τη σημειολογία του. Τον ονόμασαν "Yen Sid" που είναι το όνομα "Disney"
όταν διαβαστεί ανάποδα.
Ολα αυτά βέβαια είχαν και το αντίστοιχο κόστος. Ενα κόστος που άγγιξε τα 125.000 δολάρια, που ο Ουόλτ Ντίσνεϊ γνώριζε εκ των προτέρων ότι δεν πρόκειται να το φέρει πίσω μια ταινία μικρού μήκους. Είναι χαρακτηριστικό - για να γίνει η σύγκριση - πως το μέσο κόστος για μια ταινία μικρού μήκους ήταν περίπου 40.000 δολάρια κι αυτή η τιμή ήταν περίπου 10.000 δολάρια παραπάνω απ΄ ό,τι τα φιλμ μικρού μήκους που γυρίζονταν εκτός των Studios του Ντίσνεϊ. Είναι επίσης χαρακτηριστικό πως το πιο επιτυχημένο μικρού μήκους φιλμ του Ντίσνεϊ, γυρισμένο το 1933, "Τα τρία μικρά γουρουνάκια" κόστισε 60.000 δολάρια. Μπροστά σ΄ αυτό το "αδιέξοδο" και ακολουθώντας την πρόταση του Στοκόβσκι ο Ντίσνεϊ αποφάσισε να επεκτείνει τον "Μαθητευόμενο Μάγο" σε μια "Συμφωνία" που θα περιελάμβανε κάποιες ενότητες κινουμένων σχεδίων βασισμένες πάνω στην μουσική και ο "Μάγος" θα ήταν μία μόνο απ΄ αυτές. Ο Στοκόβσκι ήταν αυτός που πρότεινε και για τελικό όνομα τον τίτλο "Φαντασία" που ουσιαστικά ως μουσικός όρος σημαίνει μουσικό κομμάτι ελεύθερης μορφής που αποτελείται από παρεμφερή θέματα με παραλλαγές και ιντερλούδια. Κι έτσι χάρη στην επιθυμία του Ντίσνεϊ για μια εντυπωσιακή επιστροφή του Μίκι, γεννήθηκε μια από τις ωραιότερες ταινίες κινουμένων σχεδίων όλων των εποχών.




* Αφιερώνεται σε όλους τους "Μαθητευόμενους Μάγους", της πολιτικής, της προπονητικής, του παραγοντισμού, που νομίζουν πως μπορούν να διαχειρίζονται Πλανήτες, Χώρες, Περιβάλλον, Ομάδες χωρίς να διαθέτουν τα προσόντα για να το καταφέρουν. Σε όλους αυτούς που μπροστά στο δέλεαρ της δόξας, της εξουσίας ή του χρήματος, επιμένουν να ξεχνούν πως η πραγματική ζωή δεν είναι παραμύθι και πως οι αποφάσεις τους (ειδικά των "Μαθητευόμενων Μάγων" της πολιτικής) έχουν άμεσο αντίκτυπο στις ζωές μας...

14 comments:

ΠΑΥΛΟΣ said...

Μία από τις ωραιότερες ταινίες όλων των εποχών. Θα την ξαναδώ απόψε!!!

gatti said...

Είναι πραγματικά μαγεία Παύλο μου. Είναι η μοναδική ταινία που όποτε την (ξανα)βλέπω ξεφεύγω πραγματικά από αυτή την διάσταση γίνομαι παιδί και μεταφέρομαι κάπου αλλού. Κάπου που δεν υπάρχει κακία και άσχημα συναισθήματα. Μόνο ομορφιά!

SniperAthens said...

lololololololololololol παιδί?

να τη δεί ο παππούς τετράγωνος τότε επειγόντως...

gatti said...

@sniper: Oταν γίνεσαι κακός, γίνεσαι ΠΟΛΥ κακός όμως...

:-P

squarelogic said...

Και στον...παππου αρεσει πολυ και ειδικα η ιστορια του Μαθητευομενου Μαγου.

Θυμαται μαλιστα πως του ειχε κανει ιδιαιτερη εντυπωση και σε εντυπη εκδοχη της σε καποιο τευχος του Μικυ Μαους,οπως και οταν την ειχε δει σε καποια επανεκδοση της στο σινεμα,τοτε που τα 2 κρατικα καναλια εβαζαν καρτουν καθε... Χριστουγεννα.

Αντιθετα τα σημερινα παιδια με την υπερπροσφορα πασης ποιοτητας κινουμενων σχεδιων,δυσκολα θα βρουν ελκυστικη αυτη την προταση.
Ετσι ο sniper ας πουμε προτιμα ...τα Χελωνονιντζακια!

(οχι,θα του τη χαριζα...)

s_pablo said...

Το εκπληκτικό με αυτήν την ταινία είναι οι "πρωτοποριακές" τεχνικές για τον χρωματισμό που χρησιμοποίησαν οι καρτουνίστες του Ντίσνευ.

Είχα δει ένα ντοκυμαντέρ πριν πολλά χρόνια και έλεγαν, ότι είχαν χρησιμοποιήσει μέχρι μαρμελάδες και φυστικοβούτηρο για να πετύχουν τα χρώματα που ήθελαν.

Πάντως, είναι η μοναδική στιγμή που το αντιπαθέστατο ποντίκι (καλά, γάτες δεν υπάρχουν στην κωλόπολη του?) γίνεται λίγο συμπαθές. Μάλλον γιατί είναι η μοναδική που δεν τα κάνει όλα τέλεια ο ξενέρας.

gatti said...

@squarelogic: Εγώ είχα πραγματικά ξετρελαθεί την πρώτη φορά που την είδα! Δεν υπήρξε κομμάτι που να μη μου άρεσε. Ισως με αγρίεψε κάπως "η Νύχτα στο Φαλακρό Βουνό" αλλά γενικά η μουσική του Μουσόργκσκι (μαζί με αυτή του Βάγκνερ και του Μάλερ) μου δημιουργεί κάποια ανησυχία, ας την πω. Οχι ότι δεν μου αρέσει αλλά είναι κάπως άγρια. Σαν σενάριο όμως και σαν εκτέλεση και αυτό το κομμάτι ήταν υπέροχο.

Πολύ καλός και ο "Καρυοθραύστης", αλλά και η "Ποιμενική Συμφωνία".

Τι να λέμε όλο τέλειο ήταν. Πού να ξέρει τώρα η γενιά του Πόκεμον (snip) από τέτοια. Πάγια τακτική: Λοιδωρείς ό,τι δεν καταλαβαίνεις...

Υ.Γ. Εδώ πάντως, ανάμεσα σε σένα και τον sniper υπάρχει έρωτας μεγάλος!

@s_pablo: Αυτό που ανέφερες ήταν όντως το πιο εκπληκτικό με αυτή την ταινία. Γυρίστηκε τόσο τέλεια το 1940 με πολύ λιγότερες τεχνικές απ΄ ό,τι σήμερα και πολύ περισσότερο αυτοσχεδιασμό. Υπήρχε όμως μεράκι, υπήρχε θέληση και ενθουσιασμός,
όλοι δούλευαν με κέφι για να φέρουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

ΥΓ. Εννοείται ότι είναι συμπαθής ο πόντιξ επειδή τα ...σκατώνει. Γενικά πάντως με τον Μίκι δεν είχα πρόβλημα, σχεδόν ξεχνούσα ότι είναι ποντίκι. Με κάτι ...Τζέρυδες είναι που τα έπαιρνα στο κρανίο...

SniperAthens said...

@gatti: προσβλέπω στη σύνταξή του, γι' αυτό.

Ο Μίκυ γενικά είναι αντιπαθητικός χαρακτήρας, είναι ξυπνητζής. Οι χαρακτήρες της Warner είναι πολύ περισσότερο ανθρώπινοι σε σύγκριση με τους χαρακτήρες της Disney.

Δε λέω για την καλλιτεχνική αρτιότητα, άλλωστε μόνο η Disney έκανε feature films, η Warner όχι. Αλλά αμιγώς για την συμπάθεια και ταύτιση που προκαλούν οι χαρακτήρες. Επίσης τα περιοδικά της Disney υπήρχαν στην Ελλάδα ενώ η Warner εμφανίστηκε μέσω τηλεοράσεως πολύ αργότερα.

squarelogic said...

Να που αποκαλυπτει οτι δεν ειναι τοσο μικρος οδο δηλωνει....

Η σκηνη με τις πολλαπλασιασμενες σκουπες να φερνουν ασταματητα νερο σε στοιχειωνει...

Πολυ ωραιο ποστ,by the way!

gatti said...

@sniper: Τώρα που το λες, φέρνει λίγο σε ...γαύρο ο Μίκι. Μήπως να αρχίσω να τον αντιπαθώ ή είναι πια αργά;

Μπράβο γνώσεις ο "νέος"! Κι εγώ που νόμιζα πως ασχολείται μόνο με πόκεμον, χελωνονιντζάκια και power rangers...


@squarelogic: H σκηνή με τις σκούπες είναι το peak της ταινίας.

ΥΓ. Καλά μην χαίρεσαι κιόλας. Θα υποστηρίξει ότι διάβαζε τα κόμικς του μπαμπά του. Για να μη σου πω ότι τον έχω ικανό να πει ότι ήταν του παπού του και να μας στείλει αδιάβαστους.

ΥΓ1. Ευχαριστώ.

SniperAthens said...

@square: το είδα σε ένα documentary, αμέσως να συμπερασματολογήσεις... τι άνθρωπος, α πα πα πα πα...

The Torch said...

Μαθητευόμενοι μάγοι που μαθαίνουν στου κασίδη το κεφάλι. Όπως συνήθως σε αυτή τη χώρα.

digiSapientia said...

Μπράβο φίλε, ωραία και ακριβής η ανάρτησή σου!

gatti said...

@digiSapientia: Kαλώς ήρθες. Σε ευχαριστώ πολύ. Είμαι φίλη και όχι φίλος. :))